شمارش معکوس تا پایان چهارمین مهلت 60 روزه ایران به طرف‌های برجامی و ورود به گام پنجم کاهش تعهدات برجامی شروع شده است. اگر ادعای «رویترز» درست باشد که طرف‌های اروپایی درباره نوع عملیاتی کردن مکانیسم ماه ماشه به توافق رسیده‌اند و تنها منتظر گام‌های بعدی ایران در کاهش تعهدات هستند، آن وقت باید منتظر روزهای تلخ‌تری برای توافق هسته‌ای باشیم؛ توافقی که به نظر می‌رسد جز اسم و سایه‌ای از آن باقی نمانده است. در اولین روز زمستان، دبیر شورای عالی امنیت ملی، در واکنش به درخواست وزیرخارجه انگلیس برای مقابله با گام‌های کاهشی ایران تاکید کرد: اگر اروپا هم‌چنان به انجام تعهدات خود پایبند نباشد، ایران گام پنجم کاهش تعهدات برجامی خود را برخواهد داشت. دریابان «علی شمخانی»، در این باره اضافه کرد: «نوع رفتار اروپایی‌ها هم‌چون ماه‌های گذشته تحرک خاصی نداشته است و گشایشی در انجام تعهدات آن‌ها دیده نمی‌شود. اروپا هم‌چنان به گفتاردرمانی ادامه داده و به جای اجرای یازده بندی که سال گذشته متعهد شده بود، یا حتی خواسته حداقلی ایران برای فروش نفت و بازگشت پول آن، تنها به حمایت لفظی از برجام ادامه می‌دهد؛ با این تفاوت که به تازگی با نزدیک شدن به موعد گام پنجم، گستاخ‌تر از گذشته تهدید را هم چاشنی لفاظی های خود کرده‌ است و از فعال شدن احتمالی مکانیزم ماشه در برجام سخن می‌گوید؛ مکانیزمی که در صورت اجرا و انجام مراحل آن منجر به تجدید تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران خواهد شد.» برداشتن گام پنجم، هشداری است که طی روزهای گذشته علاوه بر شمخانی، روانچی و عراقچی نیز تکرار کرده‌اند. ضمن این‌که دکتر «حسن روحانی» رئیس‌جمهور کشورمان نیز در ژاپن تهدید کرد که در صورت ادامه نقض‌ها و بدعهدی‌های طرف مقابل، احتمال خروج ایران از برجام وجود خواهد داشت. پیش از این پیش‌بینی شده بود که احتمالاً گام بعدی ایران، خاتمه برجام خواهد بود؛ اما به نظر می‌رسد ایران نیز منتظر گام‌های اروپاست و نمی‌خواهد مهر مرگ برجام را به نام خود امضا کند. این‌که گام پنجم ایران دقیقاً چه خواهد بود هنوز مشخص نیست، ولی آن‌طورکه برخی رسانه‌ها نوشته‌اند، می‌توان احتمال داد که گام بعدی ایران یکی از گزینه‌های نصب حدود یازده هزار سانتریفیوژ IR-1 و بیش از 800 سانتریفیوژ IR -2M که می‌تواند ظرفیت غنی‌سازی را از حالت فعلی به سه برابر افزایش دهد یا افزایش غنی‌سازی به 20 درصد، نیز کنارگذاشتن اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی باشد. گزینه ایران برای بازگشت از کاهش تعهدات، همانی است که بارها تکرار کرده است؛ رفع همه تحریم‌ها و اجرای کامل برجام از سوی همه طرف‌ها که یک بازی برد-برد را شکل می‌دهد. اما به جز آمریکا که زیرمیز توافق زده است، طرف‌های اروپایی هم به وعده‌های خود عمل نکرده‌اند. ایران، اروپا را تهدید کرده و اروپا هم در آخرین گام در واکنش به کاهش تعهدات گام به گام ایران، ایران را به فعال شدن مکانیسم ماشه تهدید کرده است و هردو طرف نیز گویا بی‌توجه به تهدیدهای طرف مقابل، راه خود را می‌روند. به نظر نمی‌رسد تهدیدهای ایران روی اروپا کارساز بیفتد که اگر قرار به تغییر رفتار بود، پس از یک‌سال صبر راهبردی ایران، همچنین پشت سرگذاشتن چهار مرحله کاهش تعهدات برجامی، تغییری حاصل می‌شد و اروپا تکانی به خود می‌داد! از سوی دیگر لفاظی‌های بی‌ثمر و تهدیدهای اروپا نیز تاثیری در اراده ایران برای برداشتن گام‌های بعدی نداشته است. طی روزهای گذشته البته اتفاق‌هایی رخ داد که احتمالات درباره ذوب‌شدن یخ‌های مناسبات ایران و آمریکا را مطرح کرد. مهم‌ترین آن، تبادل زندانیان میان ایران و آمریکا بود که با وساطت «سوئیس» انجام شد. از آن مهم‌تر، اظهارات حسن روحانی است که هفته گذشته در آستانه سفر به ژاپن گفت، مصمم است تحریم‌ها را از طریق مذاکره رفع کند. اما واکنش اروپا به تبادل ایران و آمریکا و تعامل ایران و ژاپن چیست؟ اروپایی‌ها و درصدر آن‌ها فرانسوی‌ها، این روزها چرخشی 180درجه‌ای نسبت به چندماه قبل در رابطه با ایران دارند؛ چرخشی که ایران را به سمت گام‌های بعدی سوق می‌دهد. در چنین شرایطی، گام پنجم، گزینه‌ای منطقی است!
 

ادامه از صفحه یک...

رئیس‌جمهوری برگزاری کمیسیون مشترک همکاری‌های ایران و هند را موجب تحرک در مسیر توسعه مناسبات همه‌جانبه دو کشور عنوان کرد و گفت: همواره تعامل و مذاکرات مسئولان دو کشور نتیجه‌های مثبتی در گسترش بیش‌ازپیش روابط و همکاری‌های تهران – دهلی‌نو داشته است.
وی با بیان اینکه ایران به دنبال کاهش تنش‌ها و تأمین وحفظ امنیت پایدار در منطقه به‌ویژه در خلیج‌فارس و دریای عمان است، همکاری‌های چندجانبه ایران و هند با دیگر کشورها را مهم دانست و گفت: در شرایط کنونی که آمریکا با تحریم‌های یک‌جانبه علیه ملت‌ها قرار دارد، باید تلاش کنیم روابط و همکاری‌های فیمابین را به خوبی حفظ کنیم و ادامه دهیم.
وزیر امورخارجه هند نیز در این دیدار با ابلاغ سلام‌ نخست‌وزیر هند به دکتر روحانی، کمیسیون مشترک همکاری‌های دو کشور را نشستی سازنده و تأثیرگذار برای رفع مشکلات پیش رو در مسیر همکاری‌های تهران – دهلی‌نو دانست و اظهار داشت: باید برای حفظ و توسعه بیش‌ازپیش مناسبات و همکاری‌های دو کشور در بخش‌های مختلف به‌ویژه تجاری و اقتصادی تلاش کنیم. وزیر خارجه هند با اشاره به اینکه ایران و هند می‌توانند همکاری‌های فیمابین را گسترش دهند، بر ضرورت تلاش در راستای ارتقای همکاری بخش‌های دولتی و خصوصی دو کشور تأکید کرد.
جایشانکار، با بیان اینکه توسعه روابط بانک‌های ایران و هند در گسترش مناسبات و همکاری‌های تجاری و اقتصادی فیمابین حایز اهمیت است، افزود: خوشبختانه امروز همکاری‌های ایران و هند در منطقه چابهار به خوبی در حال انجام است و باید در راستای تسریع در اجرای پروژه‌ها در این منطقه تلاش کنیم.

پرونده روی میز مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره لوایح مرتبط با FATF هم‌چنان باز و بلاتکلیف مانده است؛ آن‌هم در شرایطی که آخرین اولتیماتوم به ایران برای پیوستن به این کنوانسیون کمتر از دوماه دیگر به پایان می‌رسد و اگر این لوایح تعیین تکلیف نشوند، ورود ایران به لیست سیاه FATF قطعی خواهد بود. موافق‌های پیوستن به این لوایح، طی هفته‌های اخیر از تریبون‌ها و با زبان‌ها و اشارات مختلف تلاش کرده‌اند اهمیت پیوستن به این کنوانسیون‌ها را بارهاوبارها به اعضای مجمع یادآوری کنند و تبعات ورود به لیست سیاه را هشدار دهند. در مقابل، مخالف‌ها نیز نه تنها از مواضع خود کوتاه نیامده‌اند که حتی شنیده‌ها و زمزمه‌ها حکایت از فشارهای سیاسی آن‌ها به اعضای مجمع برای تصویب نکردن این لوایح دارد.
در این میان برخی‌ها خواستار علنی شدن مذاکرات و آرای موافق‌ها و مخالف‌های تصویب لوایح پالرمو و CFT در مجمع هستند؛ درخواستی که در راستای شفافیت عملکرد این نهاد این روزها تکرار می‌شود.
این نخستین دفعه نیست که موضوع «شفاف»شدن مذاکرات و آرای اعضای یک نهاد سیاسی به گوش می‌رسد. همین چندماه پیش بود که بحث شفاف شدن آرای نمایندگان مجلس مطرح شد و به دنبال آن درخواست‌هایی نیز برای شفاف شدن مذاکرات دیگر نهادها هم‌چون شورای نگهبان و مجمع تشخیص و حتی مجلس خبرگان نیز مطرح شد. حال در همین روزهایی که FATF در مجمع تشخیص بلاتکلیف مانده است، بازهم شفاف شدن مذاکرات و آرای اعضای این نهاد از سوی برخی سیاسیون مطرح می‌شود. «علی تاجرنیا» فعال سیاسی اصلاح طلب، طی تحلیلی درخصوص اختلاف‌نظرهای موجود پیرامون تأیید لوایح FATF  می‌گوید: فلسفه تشکیل مجمع تشخیص مصلحت نظام، حل اختلاف بین مجلس و شورای نگهبان بوده و بنا نبوده است که این مجمع به یک نهاد و سازمان عریض و طویلی تبدیل شود که عملاً خود به یکی از مشکلات و معضلات کشور تبدیل شود. وی ادامه داد: در اصل نام «مصلحت» به این دلیل روی این نهاد گذاشته شده که به صورت چابک و براساس مصالح کشور، تصمیم‌گیری کند. اگر قرار بود موضوعات در کمیسیون‌های مختلف بررسی شود و تا این اندازه دچار وقفه شود، نهادی چون مجلس شورای اسلامی وجود داشت؛ لذا به نظر می‌رسد این شکل معطل ماندن چنین لوایحی در مجمع، ناشی از بروکراسی حاکم برمجمع است که زمان مرحوم «هاشمی‌رفسنجانی» ایجاد شد و به نظر می‌رسد باید برای آن فکر جدی شود. تاجرنیا عقیده دارد: دبیرخانه و ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام که FATF را معطل گذاشتند، کوتاهی کردند. درعین‌حال روابط جناحی بر این موضوع حاکم شده که کاملاً مشخص است. اما کسانی از یک طرف نمی‌خواهند هزینه مخالفت خود را بدهند و از سوی دیگر نمی‌خواهند مسئله‌ای که می‌توانند تا حدی دولت را در این تنگناهای اقتصادی کمک کند، مصوب شود.  تاجرنیا، با پیشنهاد انتشار اسامی مخالف‌ها و موافق‌های FAT  موافق است و می‌گوید: این پیشنهاد درستی است. این ایده درخصوص تصمیم‌گیری‌های مجلس نیز مطرح است و به نظر من باید نظر تمام کسانی که درکلیه تصمیم‌گیری‌های مهم کشور دخیل، تاثیرگذار و مسئول هستند مشخص و شفاف شود. اما «حمیدرضا ترقی» فعال سیاسی اصول‌گرا و نایب رئیس شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی، نگاه متفاوتی به این ایده دارد. او می‌گوید: «پیشنهادِ اعلام اسامی مخالف‌ها و مواف‌های لوایح FATF منحرف کردن موضوع است. مجمع تشخیص مصلحت نظام، یازده سؤال از دولت در این رابطه کرده اما دولت پاسخی نداده است. وقتی این توضیحات داده نشده، مجمع چطور باید تصمیم‌گیری کند و به نتیجه برسد؟ دلیل اصلی معطل ماندن این لوایح، دولت است که پاسخ‌گو نبوده است. از سویی امضا کردن این لوایح هیچ تضمینی نمی‌دهد که مشکلات بانکی و اقتصادی کشور را حل کند. یک جمع باید براساس منطق تصمیم گیرد.» ترقی می‌گوید: این‌که مطرح می‌شود اسامی مخالف‌ها و موافق‌ها منتشر شود، به این دلیل است که یک گروه فشار ایجاد شود؛ وگرنه هیچ تاثیری در روند موضوع ندارد. مجمع تشخیص مصلحت نظام جای تصمیم‌گیری منطقی است، نه فشار سیاسی. «محمود میرلوحی» عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان، با انتقاد از به تأخیر افتادن تأیید این لوایح در مجمع تشخیص مصلحت نظام معتقد است: برخی‌ها مسئله FATF را به یک پرونده سیاسی تبدیل کردند که هر روز گره بیشتری به آن زده می‌شود. میرلوحی، با استقبال از پیشنهادِ «اعلام اسامی مخالف‌ها و موافق‌های لوایح FATF، گفت: باید منتشر شود تا مردم و افکار عمومی بدانند چه کسانی امروز هزینه خریدهای خارجی غذا و دارو را برای کشور گران می‌خرند و این هزینه‌ها از جیب مردم است.
 

ماجرای عجیب ممنوع‌کردن چلوکباب برگ در خراسان!
«هاشم‌زایی» مسن‌ترین نماینده حاضر در مجلس شورای و عضو فراکسیون امید، می‌گوید: در سال ۶۰ معاون سیاسی-امنیتی استاندار خراسان بودم، به همراه کارشناسان و امور اجتماعی به این نتیجه رسیدیم که چلوکباب برگ را در خراسان ممنوع کنیم. با این استدلال که پول‌داران چلوکباب برگ و مستضعفان آشغال‌گوشت مصرف می‌کنند!

سردار حاجی‌زاده سالم است
روز گذشته برخی رسانه‌های عربی مدعی شدند که سردار حاجی‌زاده در سوریه به شهادت رسیده است. این رسانه‌ها مدعی شده بودند فرمانده نیروی هوافضای سپاه در حمله موشکی یک‌شنبه شب اسرائیل به سوریه، به شهادت رسیده است. به دنبال این شایعه، باشگاه خبرنگاران وابسته به صداوسیما نوشت: پس از پیگیری‌ها مشخص شد که خبر به شهادت رسیدن سردار سرتیپ پاسدار امیرعلی حاجی‌زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی صحت ندارد و وی در سلامتی کامل به سر می‌برد.

مذهبی‌ها تانگو نمی‌رقصند
«ماکرون» در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل به روحانی گفته است: «برای رقص تانگو، دو نفر لازم است»، اما با پاسخ محکم او مواجه شده است. نشریه فرانسوی «لوموند» نوشت: دولت فرانسه به این نتیجه رسیده که تلاش‌های برای وساطت میان واشنگتن و تهران با شکست روبه‌رو شده است. پاریس از کارت‌های لازم برای اثرگذاری بر دو طرف برخوردار نبود. یک فضای دو تا سه ماهه از تابستان تا نیمه نوامبر وجود داشت. این فضا اکنون بسته شده است. ماکرون به «روحانی» گفته است: «برای رقص تانگو، دو نفر لازم است» و پاسخ شنیده است که «مذهبی‌ها تانگو نمی‌رقصند».

دلواپسی‌های الهام
وزیر دادگستری دولت محمود احمدی‌نژاد، در واکنش به یخ زدن دو برادر نوجوانِ کول‌بر و رد صلاحیت شدن سعید زیباکلام، در توئیتی با هشتگ‌های کوله‌بری، عدالت‌طلبی و سوءشهرت نوشت: «‌۱. دو برادر نوجوان که کوله‌بری می‌کردند، از سرمای کوهستان یخ زدند! ۲. سعید زیباکلام که سال‌هاست شهرت به عدالت‌طلبی دارد و دانشجویان عدالت‌خواه گردش جمع شده‌اند، به دلیل سوءشهرت توسط هیئت اجرایی رد صلاحیت شد! به نظر شما این دو واقعه به هم هیچ ربطی ندارند؟ کاش هردو خبر دروغ می‌بود!»

نسل جدید اصول‌گراها خطرناک است!
دبیرکل حزب ندای ایرانیان گفت: اصول‌گرایان قربانی غرور تاریخی خود شدند. مرحوم عسگراولادی، آدم واقع‌بین و شریفی بود؛ اما خصلتی داشت و می‌گفت: مردم به ما رو آورده‌اند و به ما اعتماد دارند و هرکه را ما انتخاب کنیم می‌آید. سر این موضوع با ایشان تماس‌گرفتم و گفتم: شما به خانه طرف رفته‌اید وگفته‌اید بیاید برای خبرگان رهبری. طرف را از خانه‌اش بیرون کشیدید، اما اهل این کارها نیست، اصل کار مراجع کشور است. گفت: «خواهیم دید آقا صادق! مردم به علما احترام می‌گذارند... ما امنای مردم هستیم، اتفاقاً همین هم شد. یعنی طرف در تهران در انتخابات یک‌میلیون و خورده‌ای رأی آورد. می‌خواهم به شما بگویم که این نگاه دیگر جواب نمی‌دهد... نسل جدید اصول‌گرایان تهدید جدی اصول‌گرایان هستند.»

عطا آمد؛ عطا نیامد
ضدونقیض‌هایی درخصوص ورود «مهاجرانی» به کشور در برخی رسانه‌ها منتشر شد. ایلنا نوشت: کانال اعتماد آنلاین آورده است: گفته می‌شود مهاجرانی وزیر ارشاد دولت اصلاحات که سال‌ها در لندن زندگی می‌کرد به ایران بازگشته است. ساعتی بعد اما «جمیله‌کدیور» در اینستاگرامش خبر ورود همسرش به ایران را تکذیب کرد و نوشت: دوستان و آشنایان درباره خبر بازگشت مهاجرانی به ایران سؤال می‌کنند. خبر صحت ندارد؛ همین.
 

ادامه از صفحه یک...
است؛ اما ظاهراً قرار است در پی فرایند بده‌بستان سیاسی با برخی سناتورهای تندرو مانند «تد کروز» متنی را منتشر کند که در آن حقوق‌دان‌هایش مدعی شده‌اند ایالات متحده نیز می‌تواند مانند دولت‌های باقی‌مانده در برجام به مکانیسم ماشه برای احیای قطع‌نامه‌های شورای امنیت روی بیاورد. درواقع، به نظر می‌رسد انتشار این «نظرحقوقی» بیشتر برای این باشد که دست تندروها برای جوسازی بازتر شود. یعنی بیش از این‌که این نظر قابلیت اجرا داشته باشد، یک لطف سیاسی به آن‌ها و یک نبرد دیگر در جنگ روانی علیه ایران است! اما «مکانیسم ماشه» که به عبارتی آخرین مرحله از فرایند حل اختلاف پیش‌بینی‌شده در برجام است، دقیقاً چه سازوکاری است، چگونه و از سوی چه کسی ممکن است کلید بخورد، چه روند و تبعاتی خواهد داشت ؟
مکانیسم ماشه چیست؟
براساس بند ۳۷ توافق برجام، سازوکار حل اختلاف که «مکانیسم ماشه» نیز خوانده می‌شود، به طورخودکار می‌تواند درنهایت تمام تحریم‌های بین‌المللی گذشته ایران را بار دیگر فعال کند. اگر هر یک از سه کشور اروپایی امضاکننده توافق اتمی (انگلیس، آلمان و فرانسه) به این نتیجه برسند که ایران این توافق را نقض کرده، می‌توانند روند بررسی اختلاف را به جریان بیندازند که ظرف مدتی کمتر از ۶۵روز این مسئله به شورای امنیت ارجاع داده خواهد شد.
ایران: استفاده از اهرم ماشه غیرقانونی است
اروپا تاکنون در برابر گام‌هایی که ایران در راستای کاهش تعهدات برداشته، به مکانیسم ماشه متوسل نشده است؛ اما تهدید کرده در صورت تداوم این روند ممکن است چنین کاری انجام دهد. صرفِ بیان این تهدید، نشان می‌دهد که دولت‌های اروپایی تصور می‌کنند گام‌های ایران در صورت تداوم به عدم پایبندی اساسی ایران به برجام منتهی خواهد شد و آن‌ها در واکنش به این عدم پایبندی از حق توسل به مکانیسم ماشه برخوردارند. طبیعتاً، ایران معتقد است از نظر حقوقی آن‌ها چنین اجازه‌ای ندارند. به چند دلیل: نخست این‌که ایران معتقد است سازوکار ماشه برای پیشگیری از نقض برجام از سوی ایران طراحی شده است؛ یعنی این سازوکار برای شرایطی طراحی شده که ایران آغازگر نقض برجام بوده باشد. حال این‌که از زمان نقض برجام از طرف آمریکا در سال گذشته و ناتوانی متعاقب دیگر دولت‌ها در تحقق تعهدات‌شان دیگر نمی‌توان ایران را آغازگر نقض این توافق‌نامه تلقی کرد. در واقع ایران معتقد است گام‌هایی که برداشته، نقض برجام محسوب نمی‌شود؛ بلکه اقداماتی هستند که او مجاز است در واکنش به نقض تعهدات طرف مقابل که در ماده ۳۶ به او داده شده اتخاذ کند.  دوم این‌که ایران معتقد است مطابق متن برجام، طرف مقابل تنها موقعی می‌تواند از سازوکار ماشه استفاده کند که معتقد باشد عملکرد ایران مصداق عدم پایبندی اساسی است. حال این‌که درشرایط کنونی، هیچ‌یک از دولت‌های باقی‌مانده در برجام نمی‌توانند باحُسن نیت ادعا کند که معتقد به عدم پایبندی اساسی ایران هستند؛ درحالی‌که در عمل ایران تنها عضوی بوده که به تعهداتش پایبند مانده و دنبال اجرای تمام وکمال برجام از جانب همه اعضای آن است.
 اروپا از مکانیسم ماشه استفاده نمی‌کند
با وجود گام‌های کاهش تعهدات ایران و حساسیت فزاینده برنامه هسته‌ای از نگاه دیگر کشورها، آیا ممکن است بحث مکانیسم ماشه مطرح شود؟ هرچند از نظر ایران راه‌اندازی مکانیسم ماشه از سوی اروپا اقدامی غیرقانونی است، اما احتمال دارد در صورت ادامه روند کاهش تعهدات از سوی تهران، اروپا دست به چنین کاری بزند. هرچه‌قدر احتمال حل‌و فصل مسالمت‌آمیز و دیپلماتیک مناقشات کمتر شود، احتمال توسل اروپا به مکانیسم ماشه نیز بیشتر می‌شود. اما اروپا فعلاً به چند دلیل از توسل به مکانیسم ماشه خودداری می‌کند؛ نخست این‌که فسخ برجام کماکان یک ضربه امنیتی و لطمه حیثیتی به اروپاست و مادامی که روزنه‌های دیپلماسی باز است و این احتمال وجود دارد که یکی از ابتکارات دیپلماتیک در سطح منطقه یا در سطح بین‌المللی به بار بنشیند اروپا ترجیح می‌دهد از اتخاذ اقدامی که باعث از بین‌رفتن برجام شود، خودداری کند. امروز در کنار ابتکار عمل دولت‌هایی مانند ژاپن، طرح‌هایی مانند «طرح صلح هرمز» نیز روی میز است و با وجود این گزینه‌ها در برآورد کلی حفظ برجام برای دولت‌های اروپایی و هر آنکه دغدغه صلح، ثبات و امنیت بین‌المللی را دارد هم‌چنان معقول‌ترین انتخاب است. دوم این‌که خط‌قرمزهای ایران به خوبی به اروپا تفهیم شده و اروپا می‌داند در صورت احیای قطع‌نامه‌های شورای امنیت، به احتمال زیاد ایران نیز در دکترین هسته‌ای خود، در پایبندی خود به معاهدات بین‌المللی عدم اشاعه (مانند معاهده ان‌پی‌تی) و در رویکرد خود در قبال مقوله همکاری و مذاکره در چارچوب رژیم‌های حقوقی فعلی، به صورت جدی تجدیدنظر خواهد کرد اگر امروز دکترین هسته‌ای ایران متکی به اصول «شفافیت»، «همکاری» و «پایبندی به رژیم عدم اشاعه» است، چه بسا در صورت احیای قطع‌نامه‌های شورای امنیت، دکترین هسته‌ای ایران نیز به چیزی مانند «دکترین ابهام استراتژیک» شباهت پیدا کند!  اگر پایبندی ایران به قراردادی چندجانبه و تلاش برای بهره‌برداری از ظرفیت‌های آن برای ترغیب سایران به اجرای یک قطع‌نامه شورای امنیت، باز هم منجر به تنبیه ایران از سوی همان شورای امنیت شود، سیاست چند دهه گذشته ایران در قبال موضوع هسته‌ای دستخوش تحولات ناخوشایندی خواهد شد.

رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: یکی از مسائلی که کشور با آن درگیر است، تنازعات سیاسی بلاوجه بوده که فرهیختگان، اساتید و زحمت‌کشان را آزرده می‌کند. اگر نیروهای مستعد کشور در کنار هم باشند امیدواری برای حل مسائل بیشتر می‌شود؛ از آن طرف اگر زمان صرف سایش‌ها و کوبیدن یکدیگر و تهمت‌زدن شود، با این آزردگی‌ها مشکلات حل نشده و به سعادت کشور لطمه وارد می‌شود. ما برای حل مشکلات تجربیات مختلفی داریم خیلی حرف‌ها را نحله‌های سیاسی می‌زنند و همه هم راه‌حل‌های سیاسی مشابهی دارند منتها می‌گویند ما باید آن را انجام دهیم! شما انجام دهید اما دیگران را تخریب نکنید.

هاشمی‌طبا، در مصاحبه‌ای گفت: مصداق عینی دیدگاه سطحی‌نگرو عوام‌فریبانه همین وضعیتی است که امروز کشور با آن دست به گریبان است. برخی خیال می‌کنند اگر لباس ساده به تن کنند، مردمی‌شده‌اند. بینی وبین‌اله کجای این کار مردمی است؟ آیا وقت آن نرسیده که حب‌وبغض‌ها کنار گذاشته شود و نفس اماره را مهار کنند تا به چشم دل ببینند با زندگی و اعتقاد میلیون‌ها ایرانی چه کردند؟ جمعیت کشور بیش از ۸۳میلیون نفر است و این آقایان حداکثر بین درصد کوچکی از مردم محبوبیت دارند؛ پس بقیه مردم چه می‌شوند؟ مردمی بودن یعنی رئیس‌جمهور تصمیمی برای مردم بگیرد که آینده آنان را بهبود دهد.

یک عضو فراکسیون امید مجلس تاکید کرد که مخالفان پیوستن به FATF منطقی پشت مخالفت خود ندارد و در صورت نپذیرفتن لوایح مرتبط با FATF شرایط کشور سخت‌تر می‌شود. «هاشم‌زایی» با اشاره به رو به پایان بودن مهلت FATF به ایران بیان کرد: پس از ۴۰سال سابقه کار در مسئولیت‌های مختلف در دوران بعد از انقلاب، امروز به‌عنوان فردی که منافع ملی برایم حایز اهمیت است با شنیدن نظرات مخالفان پیوستن به FATF گیج شده‌ام و نمی‌دانم آن‌ها به دنبال چه هستند. وی اظهار کرد: هیچ منطقی پشت مخالفت مخالفان پیوستن به  FATF وجود ندارد؛ چراکه اگر منطقی وجود داشت می‌توانستند ما را قانع کنند.